Historia Hufca Lubliniec

Harcerstwo to nie jest coś, co się umie, ale to jest coś czym się jest.

Historia Hufca Lubliniec

Zenon Zbączyniak

Druh Zenon Zbączyniak urodził się 23 maja 1923r. w Żegrzu (dzisiaj dzielnica Poznania) w rodzinie Piotra i Ewy (z domu Zaremba). Jego ojciec  - Piotr Zbączyniak był Powstańcem Wielkopolskim, zawodowym żołnierzem 74 Pułku Piechoty.
 rodzina20234zenek
Rodzina Zbączyniaków, od lewej: Zenon, Zygmunt, Bronisław (bracia),
za nimi od lewej - matka Ewa, zaś z tyłu ojciec Piotr (w mundurze)

Zenon uczęszczał do Szkoły Powszechnej w Lublińcu (na przeciwko której mieszkał), gdzie jego wychowawcami i nauczycielami byli instruktorzy Hufca Lubliniec: Jan Handy, Stanisław Wojciechowsk i Ludwik Klama.
zenon2033456d
Po lewej budynek Szkoły Powszechnej w Lublińcu,
poniżej w tle  - dom w kórym mieszkała rodzina Zbączyniaków,
po prawej świadectwa Zenona z podpisami nauczycieli - wychowawców
 
Jako syn oficera 74 Górnośląskiego Pułku Piechoty, jak większość dzieci wojskowych uczestniczył w życiu pułku w Lublińcu i na poligonach. Rodzice  organizowali im "wykapki", krótkie biwaki,  w pobliżu ówczesnej granicy Polski w Kokotku i Piłce. W 1935r. złożył Przyrzeczenie Harcerskie i wstąpił do drużyny harcerskiej.
zbaczyniak2016rft
Zenon Zbączyniak w gromadzie zuchowej, prowadzonej przez Jana Handego
zuch Zenek - stoi w drugim rzędzie, drugi od prawej strony

Uczestniczył w obozach i biwakach na terenie powiatu oraz w obozach wyjazdowych w 1938r. Trokach na Litwie i 1939r. w Wągrowcu k. Żnina już jako drużynowy.
zbaczyniakzenon2
Druh Zenon Zbączyniak, podczas uroczystego apelu 

zorganizowanego z okazji śmierci Marszałka Józefa Piłsudskiego w 1935r.

Pod koniec sierpnia wraz z druhami: Ożarowskim, Sobeczkiem, Franczokiem, Kneblem, Ociepką, Macurą i Krzemieniem wyjechali z obozu i wrócili szybko do Lublińca, aby wspomóc przygotowania do obrony miasta. Tuż przed wybuchem II Wojny Światowej komendantem Śląskiej Chorągwi został lubliniczanin hm.Ludwik Klama, którego powołano do służby w 74 GPP. Harcerze natychmiast podjęli akcje wywiadowcze i zabezpieczające. Harcerki ukryły całą bibliotekę szkolną, dh Emil Krzemień schował w lesie znaczną cześć wyposażenia gimnazjum, pozostali zabezpieczali mienie harcerskie, dokumenty i sztandar hufca oraz sztandary drużyn. Tuż przed wkroczeniem Niemców do miasta znaczna część ludności zaczęła uciekać na wschód w kierunku Zaleszczyk. Podczas ogromnego zamieszania na drogach dh. Zbączyniak jako ochotnik wstąpił do Wojska Polskiego uczestnicząc w kilku potyczkach, aż do granicy państwa. Powrócił do domu dopiero po kilku tygodniach w takim stanie, że matka Ewa go nie poznała.
 
W maju 1940r. Zenon Zbączyniak zostaje wysłany do prac przymusowych w Łambinowicach (gdzie pracuje przez rok). Następnie znajduje zatrudnienie w przedsiębiorstwie budującej linie telefoniczne.
zenonschrona1943
Zenon Zbączyniak w okresie okupacji, przy schronie bojowym
do ognia dwubocznego przy obecnej ul. Wyszyńskiego 47
 
W 1944r. zostaje wcielony do Wehrmachtu, z którego udaje się mu zbiec i przedostać się do Angli. Tam w październiku 1944r. jako ochotnik wstępuje do Wojska Polskiego na Zachodzie i zostaje przydzielony do 7 Dywizji Piechoty. W listopadzie drogą morską dociera do Neapolu, skąd zostaje przeniesiony na północnych Włoch na front. W grudniu skierowany zostaje na szkolenie w Szkole Radiotechnicznej 2 Korpusu w Rzymie, który kończy 30 kwietnia 1945r.
zenonschrona1943f
Zenon Zbączyniak, klęczy trzeci od lewej, wśród uczestników
kursu w Rzymie w 1945r.

Po ukończeniu szkoły dostaje przydział do 2 Warszawskiej Brygady Pancernej, gdzie zastaje go koniec wojny. W maju znów zmienia jednostkę - tym razem będzie to 14 Wielkopolska Brygada Pancerna i szwadron łączności (technik telegrafista). Wraz z Brygadą płynie do Aleksandrii w Egipicie.
zenonschrona1943fgy
Zenon Zbączyniak - w Egipcie, podczas służby w 14 Wielkopolskiej Brygadzie Pancernej
Jednak już po kilku miesiącach zapada decyzja o przeniesieniu jednostki do Włoch. Według zapisków Zenona Zbączyniaka (który do czerwca 1945r. posługiwał się fałszywym nazwiskiem - Borowicz) - wraca do Włoch w marcu 1946r. Podczas pobytu we Włoszech od 7-14.06.1946 bierze udział w kursie kierowników kręgów starszoharcerskich zdobywając stopień Harcerza Orlego.
12zenekkurs2016
Druh Zenon podczas kursu harcerskiego w Camerino w 1946r. (Włochy)
 
Pod koniec czerwca zostaje przerzucony do Wielkiej Brytanii i odznaczony "Gwiazdą Italii" oraz "Medalem Wojny 1939-1945".
dziadekmedal20323
Podczas pobytu w Anglii zostaje zaproponowany mu wyjazd do Kanady lub Australii. Mimo namowy ze strony kolegów, decyduje się na powrót do Polski. We wrześniu 1946r. trafia do obozu repatryjacyjnego w Edynburgu w Szkocji, skąd 8 października odpływa do kraju. 4 dni później schodzi ze statku w porcie w Gdańsku. Po krótkim pobycie w obozie przejściowym 14 października 1946r. jedzie do Lublińca przez Poznań. Dwa dni później po ciężkiej podróży i wielu przygodach (niezbyt miłych) rodzina wita go na lublinieckim dworcu.
 
Rok później zakłada rodzinę (1947r). żeniąc się z Felicją Zbączyniak z domu Knebel, z którą będzie miał dwójkę dzieci: Krzysztofa i Barbarę.
slubbabciafeladziadek
Zdjęcie ślubne (26 grudnia 1947r.) - Felicja i Zenon Zbączyniakowie
 
Po powrocie do kraju - władza deleguje go do pracy fizycznej przy budowie drogi Lubliniec -Jawornica. Następnie krótko zatrudniony jest w Państwowym Przedsiębiorstwie Traktorów i Maszyn Rolniczych w Lublińcu. Przez kolejne lata pracuje w Zespole Państwowych Gospodarstw Rolnych w Dobrodzieniu,
zenonswiadectwo2023456Zenon Zbączyniak, piąty od lewej,
wśród pracowników PGR w Dobrodzieniu
po jego likwidacji w PGR w Kochcicach. Pracując w PGR Dobrodzień jako mechanik, dokonał kilku usprawnień przyjętych do wykorzystania przez Zakład i otrzymał książeczkę racjonalizatora.
zenonswiadectwo20234563fa 
Książeczka Racjonalizatora z 1956r.
 
Po latach upokorzenia w 1959r. odchodzi z PGR-u do Państwowego Ośrodka Maszynowego w Dobrodzieniu.
 
W tym samym roku (1959r) kończy 2,5 letni Kurs Mechanizacji Rolnictwa w Poznaniu (mieszczącym się w majątku Golęcin)
zenonswiadectwo20234563f
Kurs Mechanizacji Rolnictwa w Poznaniu - 1957r.
Zenon Zbączyniak siedzi w drugim rzędzie, trzeci od lewej
uzyskując w Technikum Rolniczym w Łowiczu-Blichu tytuł technika mechanizacji rolnictwa
dziadekszkola202334
Zenon Zbączyniak po uzyskaniu tytułu technika przed
Technikum Rolniczym w Łowiczu-Blichu
i otrzymując świadectwo dojrzałości.
zenonswiadectwo20234
W 1962r. zostaje mianowany najpierw zastępcą dyrektora Przedsiębiorstwa Mechanizacji Rolnictwa w Dobrodzieniu d/s technicznych, następnie  - p.o dyrektora, a w 1963 zostaje powołany na funkcję dyrektorem POM-u w Dobrodzieniu i pełnić ją będzie aż do 1981r. Za swoją długoletnią pracę zostanie odznaczony między innymi: Brązowy, Srebrnym i Złotym Krzyżem Zasługi, oraz Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski, a także zostanie wpisany do Księgi Zasłużonych województwa częstochowskiego.
 
W latach 1968-1971 był jednym z nauczycieli w Technikum Mechanicznego w Dobrodzieniu.
zenekszkola123
Kadra nauczycielska Technikum w Dobrodzieniu

Jedną z pasji Zenona Zbączyniaka są motory. W latach 50-tych był członkiem Ligi Przyjaciół Żołnierza, która organizowała na terenie powiatu lublinieckiego rajdy motocyklowe, w którzych startował.
zenonnnamotorze2023
Zenon Zbączyniak na swoim motorze podczas rajdu ulicami Lublińca, lata 50-te

Motor towarzyszył mu nie tylko na wyścigach, ale wybierał się nim na wycieczki z rodziną, jeździł do pracy,
zenekdopracy20213
Zenon Zbączyniak na swoim motorze w drodze do pracy
 
a także zabierał ze sobą na obozy. Niestety po jednym z wyścigów, podczas którego wywrócił się i poturbował - zawiesił swoją działalność.
zenekoboz20234
Druh Zbączyniak na swoim motorze - zapamiętany w kronice
obozu harcerskiego w Ponoszowie w 1957r.

Inną jego pasją w latach 50-tych było narciarstwo.
nanartachzenon201232
W górach na nartach, lata 50-te,
pierwsza od lewej - żona Felicja, drugi Zenon Zbączyniak

Cały okres pracy czynnie uczestniczy w życiu lublinieckiego hufca organizując z dh. Ożarowskim obozy i zloty harcerskie.
dzidekponoszow2016tg
Stoją od lewej Lech Pająk, Ludwik Tobor, Marian Ożarowski, Zenon Zbączyniak
na obozie w Ponoszowie w 1957r.
zbaczyniakharcerz2016
Druh Zenon Zbączyniak na obozie w Borowej w 1961r.

Po weryfikacji 28.03.1958r. zostaje zakwalifikowany do korpusu instruktorskiego ZHP a w lipcu tego roku zdobywa stopień podharcmistrza.
zbaczyniakzenon2016rftgyhj
Od lewej stoją: Ludwik Tobor, Teresa Irek, Zenon Zbączyniak, Roman Bieniek
na Złazie Hufca w Dobrodzieniu (14,15 maj 1960r.)

Jako członek KH, z-ca komendanta hufca, przewodniczący KRH w odrodzonym ZHP organizuje obozy na terenie powiatu lublinieckiego.
zbaczyniakzen2017
Stoją druh Zenon Zbączyniak i Andrzej Rożniewski
podczas Alertu Naczelnika ZHP
 
Później obozy w Akcji "Zamonit" i "Rodło" aż do 1967r, aby wspólnie z dh. Marianem Ożarowskim rozpocząć budowę Harcerskiej Stanicy Turystycznej dzisiejszego Harcerskiego Ośrodka Szkoleniowo-Wypoczynkowego w Kokotku.
PICT0021
Budowniczowie Ośrodka ZHP w Kokotku:
Henryk Pietrek, Marian Ożarowski i Zenon Zbączyniak

W 1964r. mianowany na stopień harcmistrza, a w 1975r. rozkazem Naczelnika ZHP otrzymuje Dyplom i Harcmistrza Polski Ludowej. Teraz Kokotek staje się jego pasją, angażuje wiele firm i osób wokół rozbudowy ośrodka uczestniczy w wszystkich akcjach HAZ i HAL.
ZD15
Stoją od lewej: Mieczysław Ostrowski, Teresa Irek, Henryk Pietrek,
Zenon Zbączyniak, Dragon Robert
na Harcerskiej Stanicy Turystycznej w Kokotku w 1968r.

W 1973r. zostaje delegatem na V Zjazd ZHP, w którym uczestniczy w marcu tegoż roku wraz z druhną Ewą Knebel i druhem Jerzym Piechotą.
zjazdzhp20232
zjazdzhp20232a
Zenon Zbączyniak - zaznaczony kropką, podczas V Zjazdu ZHP w Warszawie
Niestety serce, które rozdzielał bardziej wszystkim dzieciom niż własnym, nie wytrzymało. Odszedł na wieczną wartę planując aprowizację na kolejną HAL w dniu 27 maja 1981 roku (pęknięcie aorty wstępującej). Został pochowany na cmentarzu parafialnym przy ulicy Plebiscytowej w Lublińcu.
grobzbaczynia2017rft

Opracowane na podstawie:
Archiwum rodzinne Zbączyniak

Zdjęcia

Archiwum Hufca ZHP Lubliniec
Zbiory własne - Krzysztof Zbączyniak
Zbiory własne - Bartłomiej Zbaczyniak
Zbiory własne - Blanka Bulik
Zbiory własne - Marian i Małgorzata Ożarowska