Historia Hufca Lubliniec

7 czerwca 1945r. wraca z obozu karnego Zuchthäuser Waldheim (Saksonia) druh Alojzy Janeczek. Prawie natychmiast po powrocie, bo 11 sierpnia, w jego mieszkaniu, zbierają się przedwojenni harcerze, wśród których są: Sylwester Karmański, Franciszek Janeczek, Stefan Goniwiecha, Stefan Ziora i Wiktor Ziora. Postanawiają odbudować strukturę harcerstwa w Koszęcinie i ustalają organizowanie pierwszej zbiórki harcerskiej w dniu 3 września.

Na pierwszą zbiórkę (3 września) przychodzi prawie 80 chłopców. Podczas jej trwania, podzielono się na zastępy i wybrano zastępowych, którymi zostali: Stefan Goniwiecha (zastęp Skauci), Franciszek Janeczek (zastęp Lisy), Paweł Tyrol (zastęp Orły), Stefan Ziora (zastęp Kruki). Drużynowym MDH im. Tadeusza Kościuszki został Alojzy Janeczek, jego przybocznym druh Sylwester Karmański, zaś Wodzem Gromady Zuchowej - Wiktor Ziora.

Druh Alojzy Janeczek - pierwszy powojenny drużynowy
MDH im. Tadeusza Kościuszki w Koszęcinie

Już 22 września (1945r), 25 harcerzy, z nowo powstałej drużyny wyjeżdża wraz z reprezentacją Hufca Lubliniec do Katowic, by wspólnie z harcerzami z całego Śląska świętować 25-lecie istnienie Chorągwi Śląskiej.

Harcerze z Koszęcina w Katowicach
podczas obchodów 25-lecia istnienia Choragwi Śląskiej

W październiku drużyna bierze udział w zbiórce książek wśród mieszkańców Koszęcina, celem uruchomienia we wsi - Biblioteki Gminnej. Rada Narodowa planuje oddać w prowadzenie jej - harcerzom.

Dzięki pomocy kierownika szkoły - pana Michała Czarnieckiego, 22 grudnia odbywa się spotkanie gwiazdkowe drużyny, połączone ze złożeniem przez 15 harcerzy przyrzeczenia harcerskiego. W uroczystościach bierze udział także żeńska drużyna harcerek im. Emilii Plater oraz rodzice, członkowie grona pedagogicznego a także ksiądz wikary Hubert Szymankiewicz.

Kierownik szkoły Michał Czarnecki
w latach 1934-1937 opiekun harcerstwa w Koszęcinie

28 kwietnia 1946r., harcerze i harcerki z Koszęcina i  Strzebinia, biorą udział w Dniu Harcerza. Święto harcerskie rozpoczęło się uroczystą mszą świętą, następnie przeprowadzono gry i zabawy z biwakowaniem, a wieczorem urządzono z bogatym programem - ognisko, na które przybyło sporo ludności z Koszęcina i Strzebinia.

Dzień Harcerza w Koszęcinie w 1946r.

3 maja 1946r. wraz z reprezentacją Hufca Lubliniec, harcerze z Koszęcina w liczbie 30, uczestniczą w akcie wmurowania kamienia węgielnego pod pomnik Czynu Powstańczego na Górze Świętej Anny. 

Góra Świętej Anny - 1946r.

9 maja w okolicach "Głębokiego Dołu" (pomiędzy Tworogiem, a Miasteczkiem Śląskim) odbywa się wspólna majówka harcerzy i harcerek koszęcińskich.

Harcerze i harcerki z Koszęcina - na pikniku w okolicach "Głębokiego Dołu"

Od 8 do 15 maja harcerze z I MDH im. Tadeusza Kościuszki biorą udział w akcji zalesiania, sadząc 1500 młodych drzewek. Akcję nadzorował nadleśniczy inż Bronisław Gabryiel.

Pod koniec czerwca przyboczny Stefan Goniwiecha wraz z grupą harcerzy wykonał i umocnił schody do kapliczki "Na Słupiskach", miejscem, do którego co roku odbywała się procesja obrazu świętego Jana i Pawła (patronów gminy Koszęcin).

Kapliczka "Na Słupiskach" w Koszęcinie
widok współczesny

W dniach od 28 lipca do 14 sierpnia harcerze z Koszęcina i Strzebinia, dzięki wydatnej pomocy kierownika szkoły pana Czarneckiego zorganizowali obóz harcerski w Hadrze. Komendantem obozu został phm Alojzy Janeczek, funkcję oboźnego pełnił druh Walerian Krus, zaś gospodarza druh Stefan Goniwiecha. Na obóz wyjechało 23 harcerzy. W czasie trwania obozu harcerze brali udział w otwarciu świetlicy w garbarni skóry w Mochali, występując w części artystycznej. Byli też pierwszymi którzy aktywnie włączyli się w gaszenie pożaru jaki wybuchł w jednym z gospodarstw w Hadrze. Jak wspomina uczestnik obozu Marian Lange - "Mieszkaliśmy w namiocie na pryczach. Jedzenie mieliśmy oparte na puszkach UNRY, które załatwił nam Czarnecki. Podczas ogniska, które odbyło się dla mieszkańców - ja prowadziłem część artystyczną ogniska. Pamiętam, że kierownik szkoły w Koszęcinie - Czarnecki zaśmiewał się do łez z moich pomysłowych dowcipów".

Harcerze z Koszęcina i Strzebinia na obozie w Hadrze
Pierwszy od lewej stoi Marian Lange, drugi od lewej siedzi Stefan Goniwiecha,
siedzi na środku - Walerian Krus, tuż obok Franciszek Janeczek
drugi od prawej w środkowym rzędzie stoi Jerzy Pietrucha

Życie obozowe - Hadra 1946r.

Harcerki koszecińskie w tym czasie, wspólnie z harcerkami z Lublińca - obozują w Gronowicach (okolice Olesna). Przewodzi im druhna Janina Nodzyńska.

Druhna Janina Nodzyńska na obozie w Gronowicach - 1946r.

Jesienią 1946r. trwają przygotowania do odbudowy przez harcerzy zniszczonej podczas okupacji kapliczki p.w świętego Jana Nepomucena oraz zasadzenia w tym miejscu trzech lip. W tym celu harcerze zwożą z cegły z rozbiórki ruin huty w Bruśku. Udaje im się także, dzięki pomocy architekta - pana Waltera Koniga wykonać plan nowej kapliczki. Niestety mimo wsparcia pomysłu odbudowy kapliczki przez mieszkańców Koszęcina, pomysł torpedują władze administracyjne i szkolne. Udaje się tylko 3 maja 1947r. przy pomocy nadleśniczego Gabryela zasadzić trzy lipy, pod którymi zakopano kapsułę czasu.

Kapliczka świętego Jana Nepomucena
i trzy lipy zasadzone przez harcerzy - lata 30-te XX wieku.

Zimą 1947r. harcerze i harcerki z Koszęcina, kuligiem jadą do Strzebinia - by tam odwiedzić MDH im. Andrzeja Małkowskiego i spędzić na wspólnych zabawach kilka godzin.

W Dniu Harcerza, podobnie jak rok wcześniej odbywa się msza święta w intencji harcerzy koszęcińskich, oraz wspólne ognisko, które jednak zostaje zakłócone przez słuchaczy Organizacji Młodzieży Towarzystwa Uniwersytetu Robotniczego (OM TUR) mieszczącego się w pomieszczeniach pałacu koszęcińskiego.

Odznaka OMTUR-u

W połowie roku następuje zmiana na funkcji drużynowej Żeńskiej Drużyny Harcerskiej im. Emilii Plater - druhnę Bombolewską, zastępuje druhna - Stanisława Śmigiel. Podobnie ma się rzecz w Męskiej Drużynie im. Tadeusza Kościuszki, druha Alojzego Janeczka - zastępuje na funkcji drużynowego Stefan Goniwiecha.

Stefan Goniwiecha - drużynowy
I MDH Im Tadeusza Kościuszki w latach 1947-1949

Latem 1947r., starszyzna harcerska z Koszęcina oraz harcerze ze Strzebinia, organizują wspólne wycieczki i wędrówki po najbliżej okolicy poznając jej historię, piękno okolicy a także sztukę ludową. Harcerze przemierzają, Szlak Lompy, Ligonia i Roździeńskiego, od Bruśka po Kochcice i od Woźnik po Zawadzkie.

Harcerskie wyprawy po najbliżej okolicy - 1947r.

W 1948r. wzrasta negatywny stosunek do ZHP. Szczególnie wyraźnie odczuwają to harcerze starsi. Kulminacją tych nastrojów jest zdemolowanie harcówki oraz zbeszczeszcznie emblematów harcerskich i dokumentacji drużyny.

W 1949r. harcerstwo wcielono do Organizacji Harcerskiej przy ZMP, obejmując organizacyjnie tylko - uczniów szkół podstawowych. Starą kadrę zwolniono lub sama odeszła. W tym ostatnim okresie opiekę nad harcerzami sprawuje z ramienia szkoły - nauczyciela Maria Zając - Koza.

W lipcu 1950r. trójka byłych harcerzy koszęcińskich: Marian Lange, Marian Rak i Henryk Brzozowski bierze udział w obozie w Brodnicy, na który przyjeżdżają na rowerze (około 450 km z Koszęcina).

Członkowie komend podobozów w Brodnicy przed szkołą
miejscem zakwaterowania harcerek.
Stoi pierwszy od lewej Marian Lange, 
trzeci z prawej Marian Rak i obok 4 z prawej Henryk Brzozowski

Niecałe dwa miesiące wcześniej, 20 maja 1950r. (podczas matur) został zatrzymany przez Służbę Bezpieczeństwa - druh Jerzy Pietrucha, powojenny zuchmistrz koszęciński, pod zarzutem uczestnictwa w nielegalnej organizacji "Bojowy Związek Wolnych", za co w lipcu 1950r. został skazany na 7 lat ciężkiego obozu pracy w Jaworzu, które opuszcza po 4 latach w wyniku ogłoszonej amnestii po śmierci Józefa Stalina.

Opracowane na podstawie:
Wspomnienia: Franciszek i Alojzy Janeczek
Kronika I MDH im. Tadeusza Kościuszki w Koszęcinie
Wspomnienia: Marian Lange

Zdjęcia:
Zbiory prywatne - Franciszek i Alojzy Janeczek
Zbiory prywatne - Rodzina Goniwiecha
Kronika I MDH im. Tadeusza Kościuszki w Koszęcinie